Doksisiklin Nedir? Faydaları, Kullanımı ve Yan Etkileri

Doksisiklin, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bir antibiyotiktir. Akne, idrar yolu enfeksiyonları, solunum yolu enfeksiyonları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, sıtma ve diğerleri gibi birçok hastalığa neden olan bakterilerle savaşır. Doksisiklinin faydaları, kullanım şekli, dozu, yan etkileri ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında merak edilenleri bu makalede bulabilirsiniz.

Doksisiklin Nedir?

Doksisiklin, tetrasiklin grubuna ait bir antibiyotiktir. Bakterilerin protein üretimini engelleyerek onların büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Böylece vücudun bağışıklık sistemi enfeksiyonla daha kolay başa çıkabilir.

Doksisiklin genellikle kapsül formunda alınır. Ayrıca tablet, şurup, enjeksiyon ve topikal (cilt üzerine uygulanan) formları da vardır. Doksisiklinin piyasada bulunan bazı marka isimleri Tetradox, Vibramycin, Doxycycline Hyclate ve Doxycycline Monohydrate’dir.

Doksisiklin Ne İçin Kullanılır?

Doksisiklin birçok farklı bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde kullanılır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Akne: Doksisiklin akne tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır. Akneye neden olan bakterileri öldürerek ciltteki iltihabı azaltır. Ayrıca cildin yağ üretimini de düzenler.
• İdrar yolu enfeksiyonları: Doksisiklin idrar yollarında bakteriyel enfeksiyona neden olan mikropları yok eder. Bu sayede idrar yaparken yanma, ağrı, sıkışma gibi belirtileri giderir.
• Solunum yolu enfeksiyonları: Doksisiklin zatürre, bronşit, sinüzit gibi solunum yollarını etkileyen hastalıkların tedavisinde etkilidir. Solunum yollarındaki bakterileri temizleyerek öksürük, balgam, ateş, nefes darlığı gibi şikayetleri azaltır.
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar: Doksisiklin bel soğukluğu, klamidya, frengi gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisinde kullanılır. Bu hastalıklar cinsel organlarda iltihap, akıntı, ağrı, kaşıntı gibi sorunlara yol açabilir. Doksisiklin bu belirtileri ortadan kaldırarak enfeksiyonu iyileştirir.
• Sıtma: Doksisiklin sıtmaya neden olan parazitleri öldürerek hastalığı önler ve tedavi eder. Sıtma ateş, titreme, terleme, baş ağrısı, kas ağrısı gibi belirtilerle seyreden bir hastalıktır. Doksisiklin bu belirtileri hafifletir ve parazitlerin vücuttan atılmasını sağlar.
• Diğer enfeksiyonlar: Doksisiklin şarbon, kene ısırığı, kolera, ishal, göz enfeksiyonları, diş eti hastalığı ve diğerleri gibi birçok farklı enfeksiyonun tedavisinde de kullanılabilir.

Doksisiklin Nasıl Kullanılır?

Doksisiklini kullanmadan önce doktorunuzun veya eczacınızın size verdiği talimatları dikkatlice okuyun. İlacınızı doktorunuzun önerdiği dozda ve sürede kullanın. İlacınızı bitirmeden önce enfeksiyonunuzun geçtiğini düşünseniz bile ilacınızı bırakmayın. Bu durum enfeksiyonun tekrarlamasına veya dirençli hale gelmesine neden olabilir.

Doksisiklini genellikle günde bir veya iki kez alınır. İlacınızı yemeklerden önce veya sonra alabilirsiniz. Ancak ilacınızı süt veya süt ürünleriyle birlikte almayın. Çünkü bu ilacın emilimini azaltabilir. Ayrıca ilacınızı demir, kalsiyum, magnezyum veya çinko içeren takviyelerle veya antiasitlerle birlikte de almayın. Bu ilaçlar da doksisiklinin etkinliğini azaltabilir.

Doksisiklini bol su ile yutun. İlacınızı çiğnemeyin, ezmeyin veya kırmayın. Bu ilacın etkisini bozabilir. İlacınızı yatmadan önce almayın. Çünkü bu ilacın yemek borusuna zarar vermesine neden olabilir. İlacınızı alırken dik durun veya oturun.

Doksisiklini kullanırken bol su içmeye özen gösterin. Çünkü bu ilaç böbreklerinize zarar verebilir. Ayrıca doksisiklin güneş ışığına karşı hassasiyetinizi artırabilir. Bu yüzden güneşe çıkarken koruyucu kıyafetler giyin, güneş kremi sürün ve güneş gözlüğü takın. Solaryum, bronzlaşma lambası veya suni ışık kaynaklarından da kaçının.

Doksisiklini hamilelik veya emzirme döneminde kullanmayın. Çünkü bu ilaç bebeğinize zarar verebilir. Ayrıca doksisiklin 8 yaşından küçük çocuklarda dişlerde renk değişikliği ve gelişim bozukluğuna neden olabilir. Bu yüzden doktorunuzun tavsiyesi olmadan bu ilacı çocuğunuza vermeyin.

Doksisiklinin Yan Etkileri Nelerdir?

Doksisiklin genellikle iyi tolere edilen bir ilaçtır. Ancak bazı kişilerde yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler genellikle hafif veya orta şiddettedir ve tedavi süresince geçebilir. Doksisiklinin en sık görülen yan etkileri şunlardır:

• Mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı, iştahsızlık
• Baş ağrısı, baş dönmesi, uykusuzluk, yorgunluk
• Ağız kuruluğu, dilde renk değişikliği, tat alma bozukluğu
• Kaşıntı, döküntü, kızarıklık, deride soyulma
• Vajinal mantar enfeksiyonu, penis akıntısı

Bu yan etkilerden herhangi biri sizde görülürse ve rahatsız edici olursa doktorunuza başvurun. Doktorunuz size ilacınızın dozunu ayarlayabilir veya başka bir ilaç önerebilir.

Doksisiklin nadiren de olsa ciddi yan etkilere de neden olabilir. Bu yan etkiler şunlardır:

• Alerjik reaksiyon: Doksisikline veya içindeki maddelere karşı alerjiniz varsa bu ilacı kullanmayın. Alerjik reaksiyon belirtileri arasında nefes darlığı, yüzde, dudakta, dilde veya boğazda şişme, kurdeşen, kaşıntı ve şok sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri sizde görülürse acil tıbbi yardım alın.
• Karaciğer hasarı: Doksisiklin karaciğer fonksiyonlarını bozabilir ve sarılığa neden olabilir. Sarılık belirtileri arasında ciltte ve gözlerde sararma, idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma ve kaşıntı sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri sizde görülürse ilacınızı bırakın ve doktorunuza haber verin.
• Böbrek hasarı: Doksisiklin böbreklerinize zarar verebilir ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. Böbrek yetmezliği belirtileri arasında idrar yapamama, idrar yaparken ağrı veya kanama, bacaklarda veya ayaklarda şişme, yüksek tansiyon ve halsizlik sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri sizde görülürse ilacınızı bırakın ve doktorunuza haber verin.
• Pseudomembranöz kolit: Doksisiklin bağırsak florasını bozabilir ve Clostridium difficile adlı bir bakterinin aşırı çoğalmasına neden olabilir. Bu durum pseudomembranöz kolit adı verilen bir bağırsak iltihabına yol açabilir. Pseudomembranöz kolit belirtileri arasında şiddetli ishal, kanlı veya sümüklü dışkı, karın ağrısı ve ateş sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri sizde görülürse ilacınızı bırakın ve doktorunuza haber verin.
• Süper enfeksiyon: Doksisiklin sadece bakteriyel enfeksiyonları tedavi eder. Ancak bu ilaç aynı zamanda vücudunuzdaki yararlı bakterileri de öldürebilir. Bu durum vücudunuzun mantar, virüs veya dirençli bakteriler gibi diğer mikroplara karşı savunmasız kalmasına neden olabilir. Bu duruma süper enfeksiyon denir. Süper enfeksiyon belirtileri arasında yeni veya kötüleşen enfeksiyonlar, ateş, lenf bezlerinde şişme ve beyaz noktalar sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri sizde görülürse ilacınızı bırakın ve doktorunuza haber verin.

Doksisiklin Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Doksisiklin kullanırken aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz gerekir:

• Doksisiklini doktorunuzun reçete ettiği şekilde kullanın. Dozunu artırmayın veya azaltmayın. İlacınızı bitirmeden önce bırakmayın.
• Doksisiklini süt veya süt ürünleriyle birlikte almayın. Bu ilacın emilimini azaltabilir.
• Doksisiklini demir, kalsiyum, magnezyum veya çinko içeren takviyelerle veya antiasitlerle birlikte de almayın. Bu ilaçlar da doksisiklinin etkinliğini azaltabilir.
• Doksisiklini bol su ile yutun. İlacınızı çiğnemeyin, ez
  meyin veya kırmayın. İlacınızı yatmadan önce almayın.
• Doksisiklini kullanırken bol su içmeye özen gösterin. Çünkü bu ilaç böbreklerinize zarar verebilir.
• Doksisiklin güneş ışığına karşı hassasiyetinizi artırabilir. Bu yüzden güneşe çıkarken koruyucu kıyafetler giyin, güneş kremi sürün ve güneş gözlüğü takın. Solaryum, bronzlaşma lambası veya suni ışık kaynaklarından da kaçının.
• Doksisiklin hamilelik veya emzirme döneminde kullanmayın. Çünkü bu ilaç bebeğinize zarar verebilir.
• Doksisiklin 8 yaşından küçük çocuklarda dişlerde renk değişikliği ve gelişim bozukluğuna neden olabilir. Bu yüzden doktorunuzun tavsiyesi olmadan bu ilacı çocuğunuza vermeyin.
• Doksisiklin alerjik reaksiyon, karaciğer hasarı, böbrek hasarı, pseudomembranöz kolit veya süper enfeksiyon gibi ciddi yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkilerden herhangi biri sizde görülürse acil tıbbi yardım alın.

Sonuç

Doksisiklin, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bir antibiyotiktir. Bu ilacın faydaları, kullanım şekli, dozu, yan etkileri ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bu makalede bilgi verdik. Doksisiklini kullanmadan önce doktorunuza danışın ve size verilen talimatları dikkatlice uygulayın. Doksisiklinin etkili ve güvenli bir şekilde kullanılması için bu noktalara dikkat etmeniz önemlidir.