Charles Dexter Ward Vakası

H.P. Lovecraft, Charles Dexter Ward Vakası, 2

Ward’un iyice öğrendiği eski şeylerden soğumuş gibi görünmesi oldukça tuhaf bir şeydi. Öyle anlaşılıyordu ki eskiyi tam olarak öğrenince onlara ilgisini yitirmiş ve son zamanlardaki bütün çabasını, beyninden tümüyle ve hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde silinmiş olan yakın zamanların olaylarına yöneltmişti. Yakın zamanlara ilişkin bilgilerin beyninden toptan silinmiş olduğunu gizlemek için elinden geleni yapıyordu.

Ancak okuma programının ve konuşmalarının, kendi yaşamıyla ilgili, doğum tarihi olan 1902’den bu yana yirminci yüzyılın teknik ve kültürel geri planıyla ve bizim kendi zamanımızın okullarında kendi aldığı eğitimle ilgili bilgileri öğrenmeye yönelik delice istek tarafından belirlendiğini görenler için bu çok açık bir şeydi. Hastaneden kaçan delinin bu eksik bilgilerini göz önünde bulunduran akıl hastalıkları uzmanları, şimdi, günümüzün karmaşık dünyasıyla onun nasıl baş edeceğini merak etmekteydiler.

Genel kanı, çağımızla ilgili bilgileri normal bir düzeye ulaşıncaya kadar, sıkıntılı ve alçakgönüllü bir konumda “kendini göstermeden” bekleyeceği yolundaydı.  Ward’un deliliğinin başlangıç tarihi, akıl hastalıkları uzmanları arasında tartışma konusudur. Boston’ın önde gelen doktorlarından biri olan Dr. Lyman bu tarihi, Ward’un birdenbire geçmiş yerine gizemli konuları incelemeye başladığı ve bireysel araştırmalarının çok daha önemli olduğu gerekçesiyle okula gitmekten vazgeçtiği, Moses Brown School’daki son yılı olan 1919 veya 1920 olarak veriyor. 

Ward’un tavırlarında o sıralarda bazı değişiklikler meydana gelmişti: Sürekli olarak kasabanın kayıtlarını inceliyor, mezarlıklarda atalarından Joseph Curwen adında birine ait 1771 ’de kazılmış bir mezarı arıyordu. Ward, söylediğine göre, Stamper Hill’de, Olney Court’taki çok eski bir evin tahta kaplamalarının arkasında atasına ait bazı belgeler bulmuştu.

1919 – 1920 kışında Ward’da birtakım değişiklikler görüldüğü pek yadsınamaz. Ward, genellikle peşinde koştuğu eski eserleri bir yana bırakarak hem yurt içinde hem yurt dışında gizemli konularda korkunç yoğun bir araştırmaya girişmişti. Israrla atasının mezarını arıyordu. Ama hastayı yakından ve sürekli inceleyerek hükmünü son zamanlarda yaptığı bazı korkunç araştırmalara dayandıran Dr. Willett, hiç de aynı fikirde değildir. 

Bu araştırmalar ve yaptığı keşifler doktoru öyle derinden etkilemiştir ki bunlardan söz ederken sesi, yazmaya kalkıştığında da elleri titremektedir. Dr. Willett, 191920 yıllarındaki değişikliklerin, derece derece ilerleyerek 1928’deki müthiş, hazin, tekinsiz akli dengesizlikte zirvesine ulaşan çöküşün başlangıcına işaret ettiğini kabul etmekle birlikte, kişisel gözlemlerine dayanarak daha net bir ayrım yapılması gerektiğine inanmaktadır. 

Çocuğun her zaman dengesiz davranışlar sergilediğini, çevresindeki olaylara karşı lüzumsuz bir hassasiyet ve aşırı bir heyecan göstermeye eğilimli olduğunu kabul etmekte ama bu erken dönemdeki değişikliklerin aklı başındalıktan deliliğe geçişe işaret ettiğini kabule yanaşmamaktadır. Bunun yerine, çocuğun, insan düşüncesini çok müthiş bir şekilde ve derinden etkileyecek bir şey keşfetmiş ya da yeniden keşfetmiş olduğu yolundaki kendi sözlerine inanmaktadır.

Asıl deliliğin daha sonraki bir değişiklikle; Curwen’ın portresinin ve eski belgelerin gün ışığına çıkmasından sonra; tuhaf yabancı yerlere bir gezi yapıldıktan ve tuhaf koşullarda gizlilik içerisinde monoton bir ses tonuyla yapılan bazı korkunç dualardan sonra; bu dualara açıkça bazı yanıtlar alındıktan ve ıstırap verici açıklanamaz koşullarda kaleme alınan çılgın bir mektuptan sonra; vampirlik dalgasından ve uğursuz Pawtuxet dedikodusundan sonra; hastanın belleği çağdaş imgeleri dışlamaya başladıktan ve bu arada sesini yitirip fiziksel görünümünde, sonraları çok kimsenin farkına vardığı ufak değişikliklerin meydana gelmesinden sonra ortaya çıktığından Dr. Willett emindir.

Dr. Willett, işte tam bu dönemde, karabasanların Ward’un ayrılmaz bir parçası haline geldiğine işaret etmekte ve korkudan tüyleri diken diken olacak kadar kuşkudan uzak, genç adamın can alıcı önemdeki keşfine ilişkin iddiasını destekleyecek yeterince somut kanıt bulunduğunu hissetmektedir. İlk olarak, aklı başında iki işçi, Joseph Curwen’a ait eski belgelerin bulunduğunu görmüşlerdi.

İkinci olarak, çocuk kendisine bu belgeleri ve Curwen’ın güncesinden bir sayfayı göstermişti ve bu belgelerin gerçekliği kuşkuya hiç yer bırakmıyordu. Ward’un bu belgeleri bulduğunu ileri sürdüğü delil elle tutulur gözle görülür bir gerçeklikti ve Dr. Willett, inanılması pek güç, belki de kanıtlanamayacak bir yerde bunlara son defa göz atma fırsatı bulmuş ve fazlasıyla ikna olmuştu. 

Sonra, Orne ve Hutchinson’ın mektupları ve Curwen’ın el yazısı sorunu, dedektiflerin Dr. Ailen hakkında ortaya çıkardığı gerçekler gibi sırlar ve birbirine uyan tesadüfler vardı. Bir de sarsıcı tecrübesinden sonra yeniden kendine geldiğinde cebinde bulduğu ortaçağa ait küçük harflerle yazılmış korkunç mesaj. En sağlam kanıt olarak da, doktorun son araştırmaları sırasında kullandığı bir dizi formülle ulaştığı iki iğrenç sonuç, belgelerin ve içindeki korkunç imaların gerçekliğini, aynı zamanda da bu belgelerin insan bilgisinin ürünü olduğunu kanıtlayan sonuçlar ortadaydı.

Charles Ward’un önceki yaşamına, onca düşkünlük gösterdiği eski zaman kalıntıları gibi eskiye ait bir şey olarak bakılmalıdır. 1918 Ağustosunda, dönemin askeri eğitimine karşı büyük bir ilgi duyduğunu belli ederek, evlerinin çok yakınındaki Moses Brown School’daki ilk yılına başladı. 1819’da inşa edilmiş eski ana bina, eski eserlere düşkün genç dimağını her zaman büyülemiş, Akademi’nin bulunduğu geniş parkın manzarası gözüne çok güzel görünmüştü. 

Sosyal faaliyetlere pek katılmıyor, zamanını daha çok evde, sokakları arşınlamada, ders ve talimlerde ve Belediye binasında, Hükümet binasında, halk kütüphanesinde, okuma odasında, Tarih Kurumu’nda, Brown Üniversitesi’nin John Carter Brown ve John Hay Kütüphaneleri ile Benefit Street’teki yeni açılmış Shepley Kütüphanesinde eski eserler ve jenealoji üzerine bilgi peşinde koşmakla geçiriyordu. 

Onu bu dönemde ince, sarışın, dikkatle çevresini araştıran gözlere sahip, hafif kambur, özensiz giyimli ve çekicilikten ziyade zararsız bir beceriksizlik izlenimi veren biri olarak resmedebiliriz. Yürüyüşleri, hep eski zamanlara doğru bir serüven olmuştu. Bu yürüyüşler sırasında görkemli eski kentin binlerce kalıntısından yüzlerce yıl öncesinin canlı ve tutarlı bir resmini yakalamayı başarırdı.