Vudu / Voodoo şamanlarının zombi yapımında kullandığı maddelerin kimyasının bilimsel olarak çözümlendiğini biliyor muydunuz?
Bu maddelerin ilki Tetrodotoxin; Japonların yasak yemeği fugu ya da kirpi balığı içinde bulunan zehirli toksin… Ama isterseniz gelin önce vudu, vudu tanrıları, büyülü vudu bebekleri ve zombi kavramlarını inceleyelim.
Vudu / Voodoo Nedir
Vudu – Voodoo, Batı Afrika kökenli ruhçu / animist bir dindir. Avrupalılar tarafından köleleştirilerek Haiti’ye getirilen çeşitli Afrikalı etnik gruplar tarafından Avrupa dini gelenekleri ile sentezlenmiştir. Fon dilinde vodou sözcüğü “ruh” veya “ilah” anlamına gelir.
Vudu İnancı Nedir, Nasıldır?
Vudu’nun temelinde her şeyin “ruh” olduğu inancı vardır. İnsanlar, görünen dünyada yaşayan ruhlardır. Ruhların yaşadığı aleme Ginen denir. Bu alemde ise lwa (ruhlar), myste (gizemler), anvizib (görünmeyenler), zanj (melekler) ile ataların ve yakın zamanda ölmüşlerin ruhları yaşarlar. Nana Buluku, Hristiyan tanrı anlayışındaki gibi evreni ve evrenin içindeki her şeyi yaratan, yaratıcı baş tanrıdır. Çift cinsiyetlidir. Nana Buluku, dünyevi işlerle ilgilenmez, zira Vodun inancına göre Nana Buluku dünyevi işlerle ilgilenmek için çok önemli ve büyüktür. Bunun yerine ruhların, tanrıya; insanlığı ve doğal dünyayı idare etmesinde yardımcı olduğu düşünülür.
Vudu Tanrı ve Tanrıçaları (Panteon)
Baş tanrı Nana Buluku’nun iki kız çocuğu vardır: Ay tanrıçası Mawu ve Güneş tanrıçası Lisa. Su tanrıçaları Mami Wata, demir ve demirciliği yöneten Gu, hastalıkları yöneten Sakpata, yılan tanrısı Niger Congo; Voodoo inancının yaygın olarak bilinen tanrı ve tanrıçalarındandır. Ancak bunların yanı sıra Voodoo panteonunda birçok yerel ruh da mevcuttur.
Vudu Büyüsü Nedir, Nasıl Yapılır?
Voodoo büyüsü; bağ kurucu olarak kullanılan bir Voodoo bebeği üzerinden enerji aktarımı yoluyla meydana getirilen büyüdür. Voodoo büyüsünde de hemen her çeşit büyüsel gelenekte mevcut olan tercihen mum veya kilden yapılan bir bebek yahut heykelcik kullanılır. Hedef olan kişiye yapılmak istenilen şey, büyüsel formüller kullanılarak heykelciğe (kukla, bebek) uygulanır. Bebeğe yada büyülenen objeye yapılan her hareketin hedef olan asılda da gerçekleşeceğine inanılır. Bu büyüler için de geçerli olan spritüel yasaya göre; herhangi bir şey “mikro kozmosta nasılsa, makro kozmosta da öyledir.” Buna göre; tüm insanların kolektif bilinçaltı bu tür büyülere karşı açıktır. Büyünün hedef aldığı kişinin bilinçaltına ulaşmak da bu yüzden kolaydır.
Voodoo Büyüsü Neden Yapılır
Voodoo büyüleri farklı amaçlarla kullanılabilirler. Diğer büyülerde olduğu gibi ortak hedef; insan üzerinde tesirli olabilmektir. Voodoo yöntemleriyle kurbana hastalık veya ölüm getiren büyüler yapılabildiği gibi şifa amaçlı uygulamalar da yapılır. Kötülük amaçlı olarak hedef alınan kişi kendi içinde kötülük taşıyorsa veya bu tür bir cezayı haklı gösterebilecek suçlar işlemişse, büyü tam olarak etkisini gösterebilir. Büyüsel işlemlerle kullanıma hazırlanan yapma bebek yahut heykelcik, bir taşın altına saklanır. Saklanmasındaki amaç; bebeğin etkisini sürekli veriyor olmasının sağlanmasıdır. Bebeğe iğne batırılmasının amacı ise kişiye işkence çektirmek istenmesi, ilgili kişinin; bebekte iğnenin batırıldığı bölgesinde sağlık problemleri yaşayarak, ölüme kadar sürüklemesidir.
Vudu İnanışında Zombi
Zombi, Vudu inanç sisteminde ölümsüz bir insandır. Doğaüstü güçler ve şaman hekimliği vasıtasıyla, yaşayanlar arasında korku yaratmak amacıyla, ölü insan bedenlerinin yeniden canlandırılmasıdır. Vudu inancına göre ölü, bir insan (Bokor) ya da Mambo tarafından yeniden diriltilebilir. Zombilerin kendi bilinçleri ya da istekleri olmadığı için Bokor ya da Mambo’nun kontrolü altındadırlar. Zombi aynı zamanda vudu yılan tanrısı Niger-Congo’nun adıdır. Kongo dilinde kullanılan ve tanrı anlamına gelen “nzambi” sözcüğüne benzemektedir.
Zombilerle İlgili Bilimsel Çalışmalar
80’li yıllarda Kanadalı etnobotanist Wade Davis zombilerin farmakolojik durumu ile ilgili iki kitap yayınladı: The Serpent and the Rainbow (Yılan ve Gökkuşağı) (1985) ve Passage of Darkness: The Ethnobiology of the Haitian Zombie (Karanlığın Pasajı: Haitili Zombilerin Etnobiyolojisi) (1988).
Zombi Tozu – Tetrodotoxin
Davis 1982 yılında Haiti’ye gitmiş ve orada yaptığı araştırmalar sonucunda, yaşayan bir insanın iki özel tür tozu almasıyla bir zombiye dönüştürülebileceğini iddia etmişti. Birincisi coup de poudre (Fransızca: Toz çarpması) içerisinde bulunan Tetrodotoxin (TTX) maddesi nedeniyle ölü benzeri duruma neden olur. Tetrodotoxin Japonların yemek zevkini oluşturan, fugu ya da kirpi balığı içinde bulunan zehirli toksin ile aynı özelliklere sahiptir.
Öldürücü etkisi olan bu maddenin 1 mg’lık dozu insanı günlerce bilinci açık olmasına rağmen, yarı ölü bir durumda bırakabilir. İkinci toz ise (şaşkınlık veren halüsinasyon etkisi vardır) insanı bilinçsiz ve kendi istemi dışında hareket eden zombi benzeri bir duruma sokar. David’in yaptığı çalışmaların gerçekliği ve doğruluğu üzerinde hâlen şüpheci görüşler bulunmaktadır.
