Sünnetin Kökeni Antik Mısır mı?

Sünnet, erkeklerin penis başını örten derinin kesilmesi işlemidir. Pek çok din ve kültürde uygulanan bir gelenektir. Ancak sünnetin tarihi ve mitolojik kökenleri hakkında farklı iddialar vardır. Bu yazıda, sünnetin Antik Mısır’da nasıl ortaya çıktığı, Osiris ve Seth’in öyküsü ile nasıl bağlantılı olduğu ve İslam’da ne anlama geldiği konularını ele alacağız.

Osiris, Seth ve Sünnet

Sünnetin dinî bir vahiy olmadığı, İbrahim’in Mısır’daki seçkin sınıfa katılmak için yaptığı bir işlem olduğu iddia edilir. Çünkü Antik Mısır’da sünnet, elit bir statünün göstergesi olarak kabul edilirdi. Peki, Mısır’da sünnet nasıl ortaya çıktı? Sünnet, İslam’ın “Habil ve Kabil” olarak andığı Mısır tanrıları Osiris ve Seth’in öyküsü ile ilgilidir. Öykü kısaca şöyledir:

Osiris ve Seth ile Nephtys ve İsis kardeş tanrı ve tanrıçalardır. Seth, karısı Nephtys’in yanı sıra, Osiris’in karısı güzel İsis’e de tutkundur. Seth, İsis’i elinde tutan Osiris’e kin duyar, onu öldürmek için planlar yapar ve nihayet Osiris’i parçalara bölerek öldürür. Seth o kadar öfkeli ve kıskançtır ki, Osiris’in cinsel organını da kesip atar. İsis, Osiris’in cesedinin parçalarını bulup bir araya getirir ama cinsel organ kaybolmuştur. Bu yüzden halk, kayıp organ için törenler düzenler, kötü Seth’i lanetler, iyi Osiris’i över.

Tanrı Osiris’e sadakat andı içerken, bazıları cinsel organlarının tamamını, bazıları ise bir kısmını keserler. Bu uygulama zamanla “Osiris’e bağlılık ayini” haline gelir ve sünnetlilerin Osiris’in acısını paylaştıkları ve kutsal/seçkin oldukları düşünülür. İbrahim Mısır’a geldiğinde, Mısır’da sünnet yaygınlaşmıştır, o da seçkinlere katılmak için sünnet olur. Bu uygulama İbrahim aracılığıyla Musevilik’e, sonra da İslam’a geçer. Yani, sünnet ilahî bir buyruk değil, Antik Mısır adetidir.

Sünnetin Bilinen Tarihi

Sünnet neden yapılır ve ne zaman başladı sorusunun net bir cevabı yoktur. Sünnetin tarihi ve kültürel kökenleri hakkında farklı görüşler ve iddialar vardır. Sünnetin ne zaman başladığı ise kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklar sünnetin M.Ö. 2800 yılında Sümerler tarafından yapıldığını, bazıları ise M.Ö. 2400 yılında Antik Mısır’da uygulandığını belirtmektedir. Daha sonra sünnet, İbrahim soyundan gelen Yahudiler, Müslümanlar ve diğer bazı halklar tarafından devam ettirilmiştir.

Sünnetin nedenleri arasında şunlar sayılabilir:

• Sünnet, penisin hijyenini ve sağlığını artırır. Sünnet derisi, penis başını kapatarak mikroorganizmaların üremesine uygun bir ortam oluşturur. Bu da idrar yolu enfeksiyonları, penis kanseri, serviks kanseri gibi hastalıklara yakalanma riskini artırır. Sünnet derisinin alınması bu riskleri azaltır.
• Sünnet, dinî veya kültürel bir ritüel veya gelenektir. Bazı dinlerde (Yahudilik, İslam) sünnet, Tanrı ile yapılan bir antlaşmanın veya bağlılığın bir işareti olarak görülür. Bazı toplumlarda ise sünnet, erkekliğe geçişin veya seçkinliğin bir sembolüdür.
• Sünnet, insan kurbanının yerini alan veya ana tanrıçaya sunulan bir semboldür. Bazı kaynaklara göre, sünnet, eski dönemlerde uygulanan insan kurbanının yerine geçen veya doğurganlık tanrıçasına adanmış bir sunu olarak başlamıştır.

Bu yazıda, sünnetin kökeni ve anlamı hakkında farklı görüşleri inceledik. Sünnetin Antik Mısır’da Osiris ve Seth’in hikayesiyle başladığını, Osiris’e bağlılık ayini olarak uygulandığını, İbrahim aracılığıyla Musevilik’e ve İslam’a geçtiğini öğrendik. Ayrıca sünnetin sağlık, hijyen, cinsellik ve doğurganlık gibi yönlerini de değerlendirdik. Sünnetin tarihi ve mitolojik kökenleri konusunda kesin bir kanıt bulunmadığı için, bu iddiaları doğrulamak veya çürütmek mümkün değildir. Bu konuda farklı görüşlere saygı duymak gerekir. Sünnet, dinî veya kültürel bir tercih olduğu kadar, kişisel bir karardır. Sünnet olmak isteyen veya olmayan herkesin bu kararına saygı duymalıyız.