Mitolojiye Göre İlk İnsan

İlk İnsan – İster Müslüman olalım ister olmayalım hepimiz İslam dininin ve diğer semavi dinlerin ilk insana dair az çok birbirine benzeyen yaratılış anlatılarını biliriz. Peki semavi olmayan dinler ve bunlarla ilgili mitolojik anlatımlara göre ilk insan / insanlar kimlerdi ve nasıl yaratılmışlardı?..

Yunan Mitolojisinde İlk İnsan

Yunan mitolojisine göre insan soyu “i” tarafından yaratılmıştır. İlk kadınsa Zeus tarafından yaratıldığı kabul edilen “Pandora“dır. Sözlük anlamı “Tanrılar Hediyesi” olan Pandora, kusursuz bir güzelliğe sahipti ve i tarafından Epimetheus‘a hediye edilmişti.

Mısır Mitolojisinde İlk İnsan

Antik Mısır mitlerinin çoğu Nil nehrinin yıllık taşkınlarından etkilenmiştir. Amon-Ra‘nın gözyaşı toprağa düşer ve toprakla buluşan gözyaşından ilk insan doğar. Bu noktada Grek mitolojisiyle benzerlik vardır zira Prometheus’un ilk insanı gözyaşıyla ıslattığı çamurdan yoğurduğu anlatılır. 

Hint Mitolojisinde İlk İnsan

Hint mitolojisinde insan “Purusha” adlı ilahi varlıktan meydana gelir. Hinduizm‘de kainatı temsil eden Purusha‘nın bedeni, birbirine sarılmış iki insanın şekline benzer. İlahi güç; Purusha‘nın bedenini ikiye böler ve bedenin yarısı kadın yarısı erkek olarak ayrılır. 

İran / Pers Mitolojisine Göre İlk İnsan

İran mitolojisine göre de ilk yaratılan şey Eşk / اشک” yani gözyaşıdır ve başta insan olmak üzere her şey ondan doğmuştur. Aşk /عشق kelimesinin de Eşk‘ten geldiği kabul edilir. Dolayısıyla “Aşk” kelimesinin kökeni genel olarak bilinenin aksine Arapça ‘Aşaka‘ (Sarmaşık) kelimesinden değil, Farsça bir kelimeden gelmektedir ki nihai kökeni belki de Avesta dilinde ‘işka / işk’ (istemek) kelimeleridir. Bu kelimeler muhtemelen orta Farsça‘dan Arapça‘ya geçmiştir. Fars mitolojisinde ilk erkek “Meşy” ilk kadın “Meşyâne“dir.

Sümer Mitolojisinde İlk İnsan

Sümer mitolojisinde ilk insan “Adapa”dır. Adapa, Adaba Mezopotamya mitolojisinde yaratılmış ilk insandır. Adapa, Sümer kralları listesi’nde ulusun ilk lideri olarak geçer. Farklı biçimlerinde Oanes ve Alulim olarak da anıldığı olmuştur. Akadca‘da ismi “Adamu” erkek insan anlamına gelir.

Adapa antik Eidug şehrinin kralıydı. Enki tarafından yaratıldığına inanılırdı, bir bakıma Enki‘nin oğlu olarak düşünülmüştür. Yarı faniydi ama ölümsüzlerin kuvvetine sahipti. Evrenin tüm bilgisinin üçte birine sahip olduğu, bu bilginin ona Enki tarafından öğretildiğine inanılırdı. İnsanlığa dili öğretenin Adapa olduğuna inanılır. 

Türk Mitolojisinde İlk İnsan

Törüngey, Türk ve Altay mitolojisinde ilk insana verilen isimdir. Türüngey yahut Torongay olarak da bilinir. Yeryüzünde yaratılan ilk kişi olduğuna inanılır. İnsanların atasıdır. Gökte yaşamaktadır. Ne bir ulusa ne de bir boya / kabileye sahip değildir. İlk önceleri eşi de yoktur. Sonradan yeryüzüne gönderilmiştir. Yeryüzüne gönderilirken Ulukayın (veya Ulu Ata) tarafından kendisine su, ateş ve demir verilmiştir. Karısının adı Ece (Eje)’dir. 

Elli kapılı, kırk pencereli, çatısı otuz kirişli bir evi vardır. Öküzleri tarla sürmede kullanan kişidir. Köten (saban) sürmeyi bulan kişi de odur. Kımızı bulan da odur. Kımız içme töreni ona aittir. Bazen göklerden mi indiği yerden mi çıktığı belli olmayan kişi olarak betimlenir. Bazen de gökten düştüğü söylenir. Ateşi elde etmiştir. İslam, Hristiyanlık ve Museviliğin etkisiyle çamurdan yaratıldığı inancı yerleşmiştir. Karısıyla birlikte adları Ecey (Ece) ve Elley (Ele) şeklinde de geçer.