Metronidazole Nedir? Faydaları, Kullanımı ve Yan Etkileri
Metronidazole, Flagyl gibi markalar altında satılan bir antibiyotik ve antiprotozoal ilaçtır. Pelvik inflamatuar hastalık, endokardit ve bakteriyel vajinoz gibi durumların tedavisinde tek başına veya diğer antibiyotiklerle birlikte kullanılır. Drakunkülyazis, giardiyazis, trikomoniyazis ve amebiyazis için etkilidir. Ayrıca Helicobacter pylori enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen mide ülseri tedavisinde antibiyotiklerle birlikte de verilebilir. Reçetesiz (OTC) metronidazole haftada 2 veya daha fazla gün ortaya çıkan mide yanmasını kontrol etmek için yetişkinlerde kullanılır. OTC markası düzenli olarak 14 gün boyunca kullanılmalıdır.
Metronidazole 1959’da patentlendi ve 1960’ta tıbbi kullanıma girdi. Dünya Sağlık Örgütü’nün Temel İlaçlar Listesi’nde yer almaktadır. Jenerik bir ilaç olarak mevcuttur.
Metronidazole’in Etki Mekanizması Nedir?
Metronidazole, bakterilerin ve protozoaların DNA’sını bozarak çalışan bir antibiyotik ve antiprotozoaldır. Bu şekilde mikroorganizmaların büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Metronidazole sadece anaerobik mikroorganizmalara karşı etkilidir. Yani oksijensiz ortamlarda yaşayanlara. Bu nedenle mide, vajina, bağırsak gibi bölgelerdeki enfeksiyonları tedavi eder.
Metronidazole Ne İçin Kullanılır?
Metronidazole özellikle şu durumlarda kullanılır:
- Pelvik inflamatuar hastalık: Rahim, yumurtalıklar ve fallop tüplerinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Karın ağrısı, ateş, akıntı, adet düzensizliği gibi belirtilere neden olur. Metronidazole pelvik inflamatuar hastalığa neden olan anaerobik bakterileri öldürür.
- Endokardit: Kalbin iç zarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Ateş, titreme, kalp çarpıntısı, nefes darlığı gibi belirtilere neden olur. Metronidazole endokardite neden olan anaerobik bakterileri öldürür.
- Bakteriyel vajinoz: Vajinanın normal florasının bozulması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Balıksı kokulu akıntı, kaşıntı, yanma gibi belirtilere neden olur. Metronidazole bakteriyel vajinoza neden olan anaerobik bakterileri öldürür.
- Drakunkülyazis: Drakunkulus medinensis adı verilen bir parazitin neden olduğu bir hastalıktır. Parazit cilt altında yaşar ve olgunlaştığında ciltten dışarı çıkmaya çalışır. Bu sırada şiddetli ağrı, ateş, iltihap, ülser gibi belirtilere neden olur. Metronidazole parazitin ölmesini sağlar ve belirtileri hafifletir.
- Giardiyazis: Giardia lamblia adı verilen bir parazitin neden olduğu bir hastalıktır. Parazit bağırsaklarda yaşar ve ishal, gaz, karın ağrısı, bulantı gibi belirtilere neden olur. Metronidazole paraziti öldürür ve belirtileri hafifletir.
- Trikomoniyazis: Trichomonas vaginalis adı verilen bir parazitin neden olduğu bir cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Parazit vajina veya idrar yollarında yaşar ve akıntı, kaşıntı, yanma, idrar yaparken ağrı gibi belirtilere neden olur. Metronidazole paraziti öldürür ve belirtileri hafifletir.
- Amebiyazis: Entamoeba histolytica adı verilen bir parazitin neden olduğu bir hastalıktır. Parazit bağırsaklarda yaşar ve kanlı ishal, karın ağrısı, ateş gibi belirtilere neden olur. Ayrıca karaciğer, beyin veya akciğer gibi diğer organlara da yayılabilir. Metronidazole paraziti öldürür ve belirtileri hafifletir.
- Helicobacter pylori enfeksiyonu: Helicobacter pylori adı verilen bir bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bakteri mide mukozasında yaşar ve mide ülseri, gastrit, mide kanseri gibi hastalıklara neden olabilir. Metronidazole Helicobacter pylori enfeksiyonunu tedavi etmek için genellikle amoksisilin veya klindamisin gibi diğer antibiyotiklerle birlikte kullanılır.
Metronidazole Nasıl Kullanılır?
Metronidazole tablet veya sıvı şeklinde alınır. Tabletleri çiğnemeden, bütün olarak bir bardak suyla yutun. Sıvı formunu iyice çalkalayın ve ölçülü kaşık veya şırınga ile alın. Aç karnına alabilirsiniz. Ancak mide rahatsızlığı yaşarsanız yemekle birlikte veya yemekten sonra alın. Dozu doktorunuzun önerdiği şekilde ve sürede kullanın. Dozu artırmayın veya azaltmayın. İlacı bırakmak için doktorunuza danışın. İlacı aniden keserseniz yoksunluk belirtileri yaşayabilirsiniz. Bu belirtiler şunlardır:
- Şiddetli mide yanması, ekşi tat, yutma güçlüğü
- Ateş, titreme, boğaz ağrısı
- Deride kızarıklık, kabarcık, soyulma
- Nöbetler, halüsinasyonlar, psikoz
- İlacı alkolle birlikte kullanmayın. Alkol ilacın etkisini azaltabilir veya artırabilir. Ayrıca ilacın yan etkilerini şiddetlendirebilir.
- İlacı propilen glikol içeren yiyecek veya ilaçlarla birlikte kullanmayın. Propilen glikol ilacın etkisini artırabilir ve ciddi yan etkilere neden olabilir. Propilen glikol içeren yiyecek veya ilaçlar şunlardır:
- Bazı tatlandırıcılar, şuruplar, dondurmalar, jeller, pastalar
- Bazı kozmetik ürünler, losyonlar, kremler, şampuanlar
- Bazı antifrizler, çözücüler, boyalar
- Bazı ilaçlar, örneğin lorazepam, diazepam, fenobarbital
- İlacı disülfiram (Antabuse) ile birlikte kullanmayın. Disülfiram alkolle etkileşerek şiddetli baş ağrısı, kızarıklık, bulantı, kusma gibi belirtilere neden olur. Metronidazole de alkolle benzer etkileşim gösterir. Bu nedenle metronidazole kullanırken veya bıraktıktan sonra 14 gün boyunca disülfiram kullanmayın.
Metronidazole’in Dozu Nedir?
Metronidazole’in dozu ilacın formuna, hastalığın ciddiyetine ve kişinin yaşına göre değişir. Genel olarak şu dozlar tavsiye edilir:
- Yetişkinlerde: Günde 2 veya 3 defa 250 mg veya 500 mg alınabilir. Maksimum günlük doz 4 g’dır.
- Çocuklarda: Günde 3 defa 7.5 mg/kg alınabilir. Maksimum günlük doz 250 mg’dır.
Metronidazole Hangi İlaçlarla Etkileşir?
Metronidazole bazı ilaçlarla etkileşerek istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle metronidazole kullanırken aşağıdaki ilaçlardan kaçınılmalıdır:
- Antikoagülanlar: Kan pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar metronidazole ile birlikte kullanıldığında kanama riskini artırabilir. Bu nedenle kanama eğilimi olanlar veya antikoagülan kullananlar dikkatli olmalıdır.
- Antikonvülzanlar: Nöbetleri önleyen ilaçlar metronidazole ile birlikte kullanıldığında ilaç seviyelerini etkileyebilir. Bu nedenle nöbet geçirenler veya antikonvülzan kullananlar dikkatli olmalıdır.
- Antidepresanlar: Depresyonu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar metronidazole ile birlikte kullanıldığında ilaç seviyelerini etkileyebilir. Bu nedenle depresyonu olanlar veya antidepresan kullananlar dikkatli olmalıdır.
- Lityum: Bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Metronidazole ile birlikte kullanıldığında lityum seviyesini artırabilir ve zehirlenmeye neden olabilir. Bu nedenle bipolar bozukluğu olanlar veya lityum kullananlar dikkatli olmalıdır.
- Siklosporin: Organ nakli sonrası reddi önlemek için kullanılan bir ilaçtır. Metronidazole ile birlikte kullanıldığında siklosporin seviyesini artırabilir ve böbrek hasarına neden olabilir. Bu nedenle organ nakli olanlar veya siklosporin kullananlar dikkatli olmalıdır.
Metronidazole Kimler Tarafından Kullanılmamalıdır?
Metronidazole herkes tarafından güvenle kullanılabilen bir ilaç değildir. Bazı durumlarda metronidazole kullanımından kaçınılmalıdır. Bu durumlar şunlardır:
- Metronidazole veya içerdiği yardımcı maddelere alerjisi olanlar
- Alkol veya propilen glikol içeren yiyecek veya ilaçlar kullananlar
- Disülfiram kullananlar
- Karaciğer yetmezliği olanlar
- Hamileliğin ilk trimesterinde olanlar
- Kan hastalığı olanlar
Metronidazole’in Yan Etkileri Nelerdir?
Metronidazole genellikle iyi tolere edilen bir ilaçtır. Ancak bazı kişilerde yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir. Ancak şiddetli veya uzun süreli yan etkiler yaşanırsa doktora başvurulmalıdır. Metronidazole’in olası yan etkileri şunlardır:
- Bulantı, kusma, ishal, gaz, iştahsızlık
- Baş ağrısı, baş dönmesi, uykusuzluk, sinirlilik
- Ağızda metalik tat, ağız kuruluğu, dilde renk değişimi
- Döküntü, kaşıntı, ürtiker, anjiyoödem
- Sarılık, karaciğer enzimlerinde yükselme, karaciğer hasarı
- Anemi, trombositopeni, lökopeni, agranülositoz
- Nöbetler, halüsinasyonlar, psikoz
Sonuç
Metronidazole, bakteriyel ve paraziter enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bir antibiyotik ve antiprotozoaldır. Metronidazole ağızdan alınır veya damardan enjeksiyon yoluyla verilir. Mümkün olduğunca kısa süreli ve düşük dozda kullanılması önerilir. Yaygın yan etkileri bulantı, kusma, ishal ve baş ağrısıdır. Alkol, propilen glikol ve disülfiram ile etkileşim gösterir. Karaciğer yetmezliği, hamilelik ve kan hastalığı gibi durumlarda kullanılmamalıdır. Metronidazole bakterilerin ve protozoaların DNA’sını bozarak çalışır.
Umarım bu yazı size metronidazole hakkında faydalı bilgiler vermiştir. Eğer metronidazole ile ilgili başka sorularınız varsa yorum bölümünde bana sorabilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim.😊