Kadın Çocuk ve Atlara Musallat Olan Dişi Cin Albastı

Türk cin inanışının bir öğesi olan Albastı; kadınlara, çocuklara ve atlara musallat olan, doğaüstü bir dişi yaratıktır. Albastı, Albıs, Al Karısı, Al Anası, Al Kızı veya kısaca Al olarak da bilinir.

Albastı, Albıs, Al Karısı, Al Anası, Al Kızı veya kısaca Al olarak da bilinir. Türk cin inanışının bir figürü olan Albastı, doğaüstü bir dişi yaratık olarak tasvir edilir. Özellikle lohusa kadınlara musallat olur ve onlarda lohusa sıtması çıkarıp, ölmelerini sağlayabilir. Bu hastalık çoğunlukla al bastı ifadesiyle, “Al’ın eziyeti” anlamında kullanılır

Albasması yahut Lohusa Humması

Al Karısı’nın neden olduğuna inanılan bir ruh hastalığı, boğucu sıkıntı veya sara hastalığına denir. Lohusa Humması da denilen ve yüksek ateşle ortaya çıkan, temizliğe dikkat edilmediği için meydana gelen bir hastalıktır. Bunlara bağlı baygınlık, bir çeşit korku halidir.

Gebe kadın kan kaybetmeye başladığında değişik varlıklar görmeye başlar. En çok korktuğu şey gözünün önüne gelir. Bunun sonucunda bazen bayılır. Al Karısı o esnada gebe kadının göğsüne dizleriyle çökerek soluğunu keser. Gebe kadın yiyemez, içemez, nefesi daralır. Bu durumdan kurtulması için Al Ocağı’na götürülür. Bu yer genelde kutlu bir mekandır ve bir evliya mezarıdır.

Albastı Atları Çalıp Yelelerini Örer

Albastı atları da izler. Geceleri onları şafak sökünceye kadar binmek amacıyla ahırlarından çaldığına inanılır. At sahipleri bu durumu; sabahları atları ter içinde ve örülmüş yeleleriyle tekrar bulduklarında fark ederler.

Erkeklerden Demirden ve Silah Sesinden Korkar

Yetişkin erkeklerin kendilerine hizmet etsinler diye, Albastı yakalayabildiklerine inanılır. Böylece Al’ın ocak yerinin (evinin)” gücünü kazanarak, kötü niyetli yaratığın yaydığı hastalıktan kurtarabilme gücünü kazanırlar.

Bulunulan ortamda erkeklerin olması, kilerde demir eşya saklanması ve kırmızı renkli içeceklerin içilmesi, lohusa kadınların, Albastı’nın kötülüklerine karşı korunmak için öncelikle kullandıkları araçlardır. Albastı’nın tüfek sesinden de korkup kaçtığına inanılır. Bu sebeple; lohusa kadının eziyet çektiği fark edildiğinde havaya silah atışı yapılır.

Albastı İnancının Yaygın Olduğu Yerler

Albastı hakkındaki yaygın inanış ve öykülere Türkiye’nin birçok bölgesinde olduğu gibi Kafkasya, İran ve Türkçe konuşulan Orta Asya ülkelerinde rastlanır. Çoğunlukla Albastı veya anlamı sadece Türkçede açıklanabilecek Al Anası  adıyla rastlanır. Bu doğaüstü yaratığın kökeni hakkında oluşan destan ve deneyimler ne olursa olsun, bu ad altında rastlandığı her yerde, Türkçe konuşan topluluklarının ürettiği anlatımlara dayandığı tahmin edilir.

“Kulbastı” biçimiyle de Adıge diline geçmiştir. Albastı ve Kulbastı ayrıca isimleri farsça kökenli olan Aleybanı (Alyabani) ve Kuleybanı (Gulyabani) adlı varlıkları da akla getirmektedir. Ayrıca Udmurt ve Mari dillerinde de Alvasta ve Alvastı olarak yer almaktadır. [1] Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt

Ana Sayfa

Dipnotlar

Dipnotlar
1 Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
Keşfet