İlişki Kaygısı Nedir?

İlişki kaygısı, birçok insanın romantik ilişkilerinde karşılaştığı yaygın bir sorundur. Her şey yolunda gidiyor gibi göründüğünde bile ortaya çıkabilen endişe, güvensizlik ve şüphe duygusudur. İlişki kaygısı, partneriyle ne kadar süredir birlikte olduğuna, onu ne kadar sevdiğine veya ne kadar uyumlu olduklarına bakılmaksızın herkesi etkileyebilir. Bu blog yazısında, ilişki kaygısına neyin sebep olduğunu, bunun belirti ve semptomlarının neler olduğunu ve bazı etkili stratejilerle bunun üstesinden nasıl gelinebileceğini inceleyeceğiz. Bu makale aynı zamanda aşağıdaki konularla da bağlantılıdır: “İlişki kaygısı tanımı”, “İlişki kaygısı nedenleri”, “İlişki kaygısı belirtileri”, “İlişki kaygısı tedavisi”.

İlişki Kaygısına Ne Sebep Olur?

İlişki kaygısının farklı insanlar için farklı nedenleri olabilir. İlişki kaygısına katkıda bulunabilecek olası faktörlerden bazıları şunlardır:

• Kaygılı bir bağlanma tarzı. Bu, birincil bakıcılarla olan bağın kalitesine bağlı olarak erken çocukluk döneminde gelişen başkalarıyla ilişki kurma modelidir. Kaygılı bağlanma stiline sahip kişiler terk edilmekten korkma, yakınlık arzulama ve partnerlerinden sürekli güvence isteme eğilimindedir. Ayrıca öz saygıları düşük olabilir ve sevgiye layık olduklarından şüphe edebilirler. (1)
• Olumsuz geçmiş deneyimler. Bu, aldatılmak, yalan söylenmek, istismar edilmek veya reddedilmek gibi kötü biten önceki ilişkileri içerebilir. Bu deneyimler, başkalarına güvenmeyi ve yeni bir ilişkide güvende hissetmeyi zorlaştıran duygusal yaralar bırakabilir. (2)
• Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB). Bu, sağlık, iş, aile veya finans gibi hayatın çeşitli yönleri hakkında aşırı ve sürekli endişeye neden olan bir akıl sağlığı durumudur. YAB olan kişiler, özellikle herhangi bir potansiyel tehdit veya sorun algıladıklarında, ilişkilerinde de kaygı yaşayabilirler. (3)
• İlişki OKB’si (ROCD). Bu, kişinin ilişkisiyle ilgili şüphe ve korkulara odaklanan bir tür obsesif-kompulsif bozukluktur (OKB). ROCD’si olan kişiler, partnerlerini yeterince sevip sevmedikleri, partnerlerinin onları sevip sevmediği, uyumlu olup olmadıkları veya doğru seçimi yapıp yapmadıkları konusunda takıntılı olabilirler. Ayrıca kendi duygularını veya partnerlerinin duygularını kontrol etmek veya test etmek için kompulsif davranışlarda bulunabilirler. (4)

İlişki Kaygısının Belirti ve Semptomları Nelerdir?

İlişki kaygısı, kişiye ve duruma bağlı olarak farklı şekillerde ortaya çıkabilir. İlişki kaygısının yaygın belirti ve semptomlarından bazıları şunlardır:

• Partneriniz için önemli olup olmadığınızı merak etmek. Partnerinizin size karşı olan duygularını sürekli sorgulayabilir veya sizi sizin onu önemsediğiniz kadar önemsemediğinden endişe edebilirsiniz. Ayrıca size olan ilgisini kaybedeceğinden veya sizi başkası için terk edeceğinden korkabilirsiniz. (5)
• Partnerinizin size karşı olan duygularından şüphe duymak. Partneriniz “seni seviyorum” dediğinde veya şefkat gösterdiğinde ona inanmakta güçlük çekebilirsiniz. Ayrıca sözlerinde veya davranışlarında aldatma veya sadakatsizlik işaretleri arayabilirsiniz. (6)
• Aşırı güvence arayışı. Partnerinizin sizi sevdiğine, sizi istediğine ve size bağlı olduğuna dair sürekli güvence vermesine ihtiyaç duyabilirsiniz. Ayrıca yaptığınız veya söylediğiniz her şey için onlardan onay veya onaylama isteyebilirsiniz.(7)
• Kendi kendini susturma. Partnerinizle çatışmaktan veya reddedilmekten kaçınmak için kendi düşüncelerinizi, duygularınızı, fikirlerinizi veya tercihlerinizi bastırabilirsiniz. Ayrıca, kendi ihtiyaçlarınıza veya değerlerinize aykırı olsa bile, eşinizin sizden istediği veya beklediği şeyleri yaparak onu memnun etmeye çalışabilirsiniz. (8)
• Partnerin uyum sağlaması. Partnerinizin anksiyetesini, taleplerine boyun eğerek, ona aşırı güven vererek veya anksiyetesini tetikleyen belirli konulardan veya durumlardan kaçınarak tolere edebilir veya mümkün kılabilirsiniz. İlişkide huzuru korumak için kendi mutluluğunuzu veya refahınızı da feda edebilirsiniz. (9)
• Kaçınma veya yapışkanlık. Partnerinize çok yaklaşmaktan kaçınabilir ya da ona aşırı derecede yapışabilirsiniz. Ayrıca incinme veya hayal kırıklığına uğrama korkusuyla yakınlıktan veya bağlılıktan kaçınabilirsiniz. (10)

İlişki Kaygısının Üstesinden Nasıl Gelinir?

İlişki kaygısıyla başa çıkmak zor olabilir, ancak üstesinden gelmek imkansız değildir. İşte ilişki kaygısıyla başa çıkmanıza ve ilişki kalitenizi artırmanıza yardımcı olabilecek bazı stratejiler:

• Profesyonel yardım alın. İlişki kaygınız şiddetliyse veya günlük işleyişinize müdahale ediyorsa, bir terapist veya danışmandan profesyonel yardım almanız faydalı olabilir. Bu kişiler, kaygınızın temel nedenlerini belirlemenize, olumsuz düşünce ve inançlarınıza meydan okumanıza ve size başa çıkma becerileri ve teknikleri öğretmenize yardımcı olabilir.
• Öz bakımınızı yapın. Kendinize iyi bakmanız ilişkiniz için olduğu kadar zihinsel ve fiziksel sağlığınız için de önemlidir. Yeterince uyuduğunuzdan, iyi beslendiğinizden, düzenli egzersiz yaptığınızdan ve sizi mutlu eden ve rahatlatan şeyler yaptığınızdan emin olun.
• Partnerinizle iletişim kurun. Sağlıklı bir ilişki için açık ve dürüst iletişim şarttır. Partnerinizle duygularınız ve ihtiyaçlarınız hakkında konuşun ve onların duygularını da dinleyin. Birbirinize olan sevginizi ve takdirinizi sık sık ifade edin.
• Güven ve güvenlik oluşturun. Güven ve emniyet güçlü bir ilişkinin temelleridir. Güven ve güvenlik inşa etmek için tutarlı, güvenilir, saygılı ve birbirinizi destekleyici olmanız gerekir. Ayrıca birbirinizin sınırlarına ve mahremiyetine saygı duymanız ve yalan söylemekten, aldatmaktan veya birbirinizden bir şeyler saklamaktan kaçınmanız gerekir.
• Endişeli düşüncelerinize meydan okuyun. Anksiyete genellikle gerçeğe dayanmayan mantıksız veya çarpıtılmış düşüncelerden kaynaklanır. Endişeli düşüncelerinize meydan okumak için onları tanımlamanız, sorgulamanız ve daha gerçekçi ve olumlu olanlarla değiştirmeniz gerekir. Örneğin, “Partnerim beni terk edecek” diye düşünüyorsanız, kendinize şu soruyu sorabilirsiniz: “Bunun için ne gibi kanıtlarım var? Bunun gerçekleşmesi ne kadar olası? Bunu önlemek için ne yapabilirim?”
• Korkularınızla yüzleşin. Korkularınızdan kaçınmak geçici bir rahatlama sağlayabilir, ancak uzun vadede kaygınızı pekiştirebilir. Korkularınızın üstesinden gelmek için, onlarla güvenli ve kontrollü bir şekilde kademeli ve sistematik olarak yüzleşmeniz gerekir. Buna maruz bırakma terapisi denir ve kaygınızı azaltmanıza ve özgüveninizi artırmanıza yardımcı olabilir.

İlişki kaygısı, birçok insanın hayatının bir noktasında yaşadığı yaygın ve normal bir olgudur. Bununla birlikte, çok yoğun veya kalıcı hale gelirse, refahınız ve ilişkiniz üzerinde olumsuz etkileri olabilir. İyi haber şu ki, ilişki kaygısı profesyonel rehberlik, öz bakım, iletişim, güven, bilişsel yeniden yapılandırma ve maruz kalma yardımıyla aşılabilir. Bu stratejileri uygulayarak ilişki kaygısıyla başa çıkmayı öğrenebilir ve daha doyurucu ve tatmin edici bir ilişkinin tadını çıkarabilirsiniz.