Fatiha Suresi’nin Bilinmeyen İsimleri

Fatiha Suresi’nin pek bilinmeyen ama her biri bu mübarek surenin farklı bir özelliğini ifade eden isimleri ve bu isimlerin hikmetleri.

Fatiha İsminin Hikmetleri

Bu sureye “Fatiha” adının verilmesinin hikmetleri:

1. Mushaf onunla başladığı, Kuran okumaya, ilim öğrenmeye ve namaza onunla girildiği için. Çünkü Fatiha “açan” demektir. 2. Her söze hamdele ile başlandığı için. 3. İlk nazil olan sure olduğu için. 4. Allah Teala’nın Levhi Mahfuz’da yazdığı ilk söz olduğu için. 5. Dünyada ulvi gayelerin, ahirette cennet kapılarının anahtarı olduğu için. 6. Kitab-ı İlahî’nin gizli hazineleri onunla ortaya çıktığı için; çünkü Fatiha, ilahî hitabın inceliklerini ihtiva eden hazinelerin anahtarıdır. Kuran’ın bütün incelikleri ehline onunla münkeşif olur. Fatiha’nın manalarını bilene müteşabih ayetlerin kilitli kapıları açılır. Fatiha’nın aydınlığında müteşabihlerin nurlarından derleme imkanı hasıl olur.

Ümmül Kuran

Fatiha’ya Ümmü’l Kuran da denilmiştir. Ümm, bir şeyin aslı, temeli ve anası demektir. Kuran’ın ana hedefi şu dört şeydir:

a) Uluhiyyet

b) Nübüvvet

c) Ahıret

d) Kaza ve Kaderin Allah’tan olduğunu ispat.

Fatiha’daki “Hamd âlemlerin Rabbına âittir” âyeti, uluhiyyetin ikrarıdır. “Din gününün sahibidir” sözü, ahırete delaet eder. “Ancak Sana kulluk eder ve ancak Senden yardım dileriz” âyeti, kader konusunda Cebriyye ve Kaderiyye gibi sapık fırkaların görüşünü nefy ederek her şeyin Allah’ın takdiriyle olduğunu isbat eder.

Sebul Mesani

Fatiha’ya “Seb’u’l-Mesânî” de denilmiştir. Bunun sebebleri ise şöyle sıralanabilir: 1. Fatiha yedi ayettir. Bu ayetlerin her biri Kuran’ın yedide biri yerine kaimdir. Bu yüzden Fatiha’yı okuyan kimse, Kuran’ın tamamını okumuş gibi ecir ve sevap kazanır. 2. Fatiha Suresi’nin yedi âyetini okumak üzere ağzını açan kimseye, cehennemin yedi kapısı kapanır. Bu iki sebeb, Fatiha’ya seb’ (yedi) denilmesinin sebebidir. Mesânî denilmesinin sebebleri ise:

a. Her namazda en az iki kere okunması, b. Her rekâtta kendisine fiilen veya hükmen bir başka surenin eşlik etmesi, c. Mekke’de ve Medine’de olmak üzere iki defa nazil olması.

Suretül Kenz ve Fatiha Suresi’nin Diğer İsimleri

Bu sureye ayrıca “Salât, Şifâ, Şâfiye, Esâsü’l-Kur’ân, Kâfiye, Vâfiye, Hamd, Sual, Şükür ve Dua” gibi isimler de verilmiştir. Çünkü bu surede, bu adları almayı gerektirecek bütün özellikler vardır. Fatiha’nın bir adı da “Suretü’l-Kenz”dir. Nitekim bir kudsî hadiste Allah Teâlâ hazretleri: “Fatiha benim Arş hazînelerimden bir hazînedir.” (Münâvî, IV, 420.) buyurmuştur.

Kaynak: İsmail Hakkı Bursevi, Ruhül Beyan

Ana Sayfa