Eleştiri Türünün Özellik ve Çeşitleri

Eleştiri, Türkçe’de kullanılan metin türlerinden biridir. Eleştiri, bir eser, bir sanatçı, bir akım veya bir olay hakkında yazarın eleştirel bir bakış açısıyla yazdığı yazılardır. Eleştiri türünün özellikleri, çeşitleri ve örnekleri bu yazıda anlatılacaktır.

Eleştiri Türünün Özellikleri

Eleştiri türünün bazı temel özellikleri şunlardır:

• Eleştiriler bilgilendirici ve değerlendirici yazılardır. Bir konu hakkında bilgi vermek veya bir eserin veya olayın olumlu ve olumsuz yönlerini ortaya çıkarmak amacıyla yazılırlar.
• Eleştiriler temel ögesi fikir olan yazılardır. Bir görüşü veya bir düşünceyi savunmak için yazılmazlar.
• Eleştiriler araştırma ve incelemeye dayanan yazılardır. Ortaya konulan fikirler bilimsel veri ve kaynaklara dayandırılır.
• Eleştiriler nesnel bir anlatım dili ile yazılır. Yazarın kişisel duygu ve düşünceleri değil, gerçekler ön plandadır.
• Eleştiriler genellikle üçüncü tekil şahıs ağzından yazılır. Yazar kendisiyle ilgili “ben” zamirini kullanmaz.
• Eleştiriler belli bir plana göre yazılır. Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.
• Eleştirilerde kullanılan bilgi veya düşüncelerin alındığı kaynaklar yazının sonunda ayrıntılı olarak gösterilir.

Eleştiri Türünün Çeşitleri

Eleştiri türü kendi içinde iki çeşide ayrılır:

• Edebi Eleştiri: Bir edebi eser, bir edebi sanatçı, bir edebi akım veya bir edebi olay hakkında yazarın eleştirel bir bakış açısıyla yazdığı eleştiridir. Edebi eleştirilerde yazar eserin veya olayın edebi niteliklerini, biçimini, içeriğini, dilini, üslubunu, etkisini değerlendirir.
• Sanatsal Eleştiri: Bir sanat eseri, bir sanatçı, bir sanat akımı veya bir sanat olayı hakkında yazarın eleştirel bir bakış açısıyla yazdığı eleştiridir. Sanatsal eleştirilerde yazar eserin veya olayın sanatsal niteliklerini, biçimini, içeriğini, tekniğini, estetiğini, etkisini değerlendirir.