Giresun – Kudret Köprüsü Efsanesi
Boğalı Köyü, Görele yakınlarında kurulu bir Karadeniz köyüdür. Köyün çevre irtibatını, vadinin dibinden akan dere üstündeki Kudret köprüsü sağlar.
Kategori: Efsane Söylence Mitoloji
Diyarbakır – Baho Gölü Efsanesi
Elaho Gölü'nün eteklerinde yer aldığı; Diyarbakır'ın Çarıklı Köy'nde, yaşayan Baho adlı bir çoban varmış. Koyunlarını hep bu gölün kenarında otlatırmış.
Akdeniz ve Gökdeniz: Sonsuz Okyanuslar
Akdeniz ve Gökdeniz, Türk mitolojisine göre Dünyâ’nın sonunda yer alırlar. Bu denizlerde veyâ kıyılarında yaşayan hâkanlara ulaşılamaz.
Toroslar – Kanlı Mağara Efsanesi
Toros dağları yakınındaki bir oba beyinin, Konya beyinin kızını istemesinin ardından yaşanan ve belki de yüz yıllardır anlatılagelen Kanlı Mağara …
Akçor: İyi Cin
Akçor, beyaz Cin demektir. Ak (Beyaz) ve Çor (Cin) sözcüklerinin bileşimidir. İnsanlara zararı dokunmayan hattâ bâzen yardım eden bir varlıktır.
Akbuga: Türk Tıp Tanrısı
Akbuga, hekimlerin koruyucusudur. Kolunda taşıdığı büyük beyaz bir yılan ile simgelenir. Hekimler kendisine duâ ederler ve yardım dilerler.
Akboz ve Gökboz: Efsanevi Türk Atları
Gökboz At ise masallarda ve nağıllarda (halk öykülerinde) kanatlı bir at olarak görünür. Sıradışı yetenekleri ve olağanüstü güçleri bulunur.
AKATUY: Gündenkliği Şenliği
Akatuy, Gündenkliği'nde (gündüzle gecenin eşitlendiği zamanda) düzenlenen bir şenliktir. Çuvaşya'da kutlamaya katılmayan kişilerle iletişim kesilir.
Akarsu Ruhu: Akar İyesi
Akar İyesi, akarsuyun koruyucu ruhudur. Çıplak bir kadın görünümündedir. Genelde zararsız bir varlıktır ancak kızdığında insanları suya çekebilir.
Türk Deniz Tanrısı: Ak Ata
Ak Ata; iyiliği temsil eder. İnsanlığı korumakla görevlidir. Dünyâ’nın diğer ucunda yer alan kutsal okyanusta yani Akdeniz’de yaşar (veya onun …
Kastamonu Aşıklı Sultan Türbesinin Esrarı
Yangın başladığı vakitlerde türbede medfun bulunan zat, zamanın valisinin rüyasına girer ve "Beni kurtar" diyerek seslenir. Vali, korkuyla uyanır...
Ak Ana: Deniz Tanrıçası
Ak Ana, evrenin başlangıcında ortaya çıkan varlıkların hepsine ruh / can vererek yaşam döngüsünü başlatmıştır. Bir efsane okyanusu olan Akdeniz’de …
Aka: Irmak Tanrıçası
Ehe Üreng (Beyaz Ana) olarak da bilinir ve sonsuz suların derinliklerinden çıkardığı çamuru bir kaplumbağanın sırtına koyarak yeryüzünü yarattığı söylenir.
Ak: Kutlu Renk
Ak; aynı zamanda suyu ve temizliği sembolize eder. Beyazlamak, ışımak, yükselmek, yukarı çıkmak veya aşağı inmek, kutsallık, yaratmak gibi anlamlar …
Ahaga: Hayvan Tanrısı
Ahaga, hayvanların ağası, onların efendisi olarak görülür. Ülgen tarafından yabani hayvanların ve onların yavrularının sorumluluğu kendisine verilmiştir.
Ağlıs: Dünyanın İlk Demircisi
Ağlıs'ın, dünyanın ilk demircisi olduğuna inanılır. At nalı ile körük, çekiç ve örs gibi demircilik gereçlerini bulan ilk bulan kişi …
Ağıl İyesi: Ağılın Koruyucu Ruhu
Ağıl İyesi bir tehlike anında çobanı ses çıkararak veya hayvanların ses çıkarmalarını sağlayarak yabani hayvanlara ve kurtlara karşı uyarır.
Ağca Han: Efsanedeki Bey
Bir yıl fırtınalı bir günde kız yine yola çıkar ama esinti kavalın ezgilerini alıp farklı yönlere götürdüğü için sesin ne …
Ağan: Dua
Ağan: Yakarma, Tanrı’ya yalvarma. Bazı kaynaklarda ise bu sözcüğün “Tövbe” etmek içeriği ön plana çıkar.
Ağal: Ata Ruhlarını Yardıma Çağırma
Ağal, kutlu sayılan ruhların insanlara yardımcı olacağı inanışına dayanır. Ata ruhlarına saygı gösterme anlayışı ile bağlantılı bir uygulamadır.
Ağaç İyesi: Ağacın Koruyucu Ruhu
Ağaç İyesi’nin tüm bedeni ağaç kabuklarıyla ve kıllarla, sık tüylerle kaplıdır. Tüm gövdesine yapraklar yapışmış, saçı sakalı birbirine karışmıştır.
Ağaç Ata: Ağaç Tanrısı
İki nehrin kavşağında bulunan bir adacığın tam ortasında, yan yana duran iki ağaç arasına düşen yıldırımlar sonrasında beş tane çadır …
Ağaç Ana: Ağaç Tanrıçası
Kıpçak kelimesi “ağaç kovuğu” demektir. Annesi, Kıpçak’ı bir adanın ortasındaki ağacın kovuğunda doğurmuştur. Kıpçaklar da onun soyundan türemişlerdir.
Ağaç: Kutlu Bitki
Yerle göğü birbirine bağlayan ağacın dallarında, iki başlı bir kartal - Öksökö - yuva yapmıştır. Bu kartalın görevi, gökleri korumaktır.
Afrasyab: Efsanevi Türk Hakan
Afrasyab, İran efsanelerinde Türklerin kağanı olarak anılır. Yetenekli bir savaşçı ve komutandır. Turan (Türk) ülkesinin hakanı ve Farsların baş düşmanı …
Adsız Hatun: Kötülük Tanrıçası
Adsız Hatun’un, Adsızlar’a (henüz kahramanlık gösteremediği için ad alamayan çocuklara) ilişeceğinden ve onlara zarar vereceğinden korkulur.
Adsız: İsimsiz Kişi
Sibirler’de “Adsız Hanım” adlı kötü bir ruh bulunmaktadır. Ad nesnenin bir anlamda ruhudur, onun bir parçasıdır ve aralarında bir bağ …
Ad Koyma
Yakutların çocuğa geçici adını doğumdan üç ay sonra, gerçek adını da ok atmaya başlayınca vermeleri geleneği günümüzde bazı yörelerde sürdürülmektedir.
Adapa: İlk İnsan İlk Kral
Adapa, bir gün Tanrı’nın huzuruna çağrılır ve önüne ölümsüzlük içeceği getirilir. Adapa’nın bunları reddetmesi üzerine Tanrı nedenini sorar.
Adak: Tanrıların Bedeli
Kişinin Tanrı’ya veya tanrısal bir güce karşı bir şey yapmayı üstlenmesi demektir. Dilek yerine geldiğinde yapılacağı veya verileceği söylenen edimdir.
Adagan: Dağ Tanrısı
Dağları ve üzerindeki varlıkları korur. Özellikle dağlardaki at ve sığır sürülerinin koruyuculuğunu yapar. Buralardaki canlılara zarar verenlere çok kızar.
Ad: Her Şeyin Başlangıcı
Türklerde Yayguçı Çağ (Yaratılış Zamanı) inanışı, varlığın birbirinden ayrışmadığı, her şeyin bütün olarak var olduğu bir dönemi ifâde eder. Her …
Abzar İyesi: Ahırın Koruyucu Ruhu
Abzar İyesi, sevdiği hayvanın (genelde atın) yelesini taramaktan, kuyruğunu örmekten çok hoşlanır. Sevmediği atı ise aç bırakır, gece boyu koşturur, …
Abzar: Türk Mitolojisinde Özellikli Bir Mekan
Türk kültüründe hayvanların ekonomik değerleri kadar onlarla yan yana geçen bir yaşam tarzı da anlatılara ve hikayelere de konu olmalarını …
Abra ve Yutpa: Efsanevi Yeraltı Yılanları
Yeraltındaki “Büyük Deniz”de (Tengiz / Tingiz) yaşayan ve ejdere benzeyen devasa iki yılandır. Timsaha benzer bir görünümleri vardır. Çatal kuyruklu …
Abdal: Kutlu Kişi
Abdal, hakikatin (gerçeğin) bilgisine ulaşmıştır. İnsanlardan uzakta, bazen kısmen çilekeş bir yaşam sürerler. Bazı istisnai durumlar dışında, gerekmedikçe aslında kimseye …
Abay: Yeryüzü Tanrıçası
Abay sözcüğünün “Havva” adıyla ilgili olduğunu öne süren görüşler de vardır. Fakat bu etimolojik olarak kesinleştirilebilecek bir öngörü değildir.
Abakan: Türklerin Ayı Kralı
Bir efsaneye göre Abakan adlı bir genç, köylüleri kaçıran bir ayı ile savaşarak onu yener ve öldürür. Bunun üzerine ayının …
Marmara Canavarı Efsanesi
Türkiye'de Van Gölü Canavarı, dünyada ise Lonch Ness Canavarı oldukça popüler efsanevi yaratıklar. Onlar gibi popüler olmasa da Türkiye'de Marmara …
Harput Ejderha Taşı Efsanesi
Günümüzde Elazığ'ın bir ilçesi olan ancak eski günlerde yani Elazığ'ın Harput'a bağlı bir belde olduğu günlerde geçtiğine inanılan ejderha efsanesi...
Bayburt Ejderha Kayaları Efsanesi
Bayburt'u Gümüşhane’ye bağlayan yolun otuzuncu kilometresinde, sağ tarafta, bir dağın eteğinde kurulmuş Nişantaşı (Datuk) köyüne doğru ejderha şeklinde, kıvrıla kıvrıla …
Anadolu’nun En Romantik Gelin Taşı Efsaneleri
Anadolu'nun romantik olduğu kadar hemen hepsinin sonu hüzünle biten gelin taşı efsaneleri. Kavuşamayan aşıkların kayadan anıtları...
Kıbrıs’taki Havada Duran Taş Efsanesi
Kıbrıs’ta Larnaka yakınlarında bulunan ve Hz. Muhammed’in halasının medfun bulunduğu Hala Hatun Türbesinde boşlukta duran bir taşın bulunduğuna dair bir …
Pepuk – Guguk Kuşu Efsanesi
Pepuk Kuşu Efsanesi, Tunceli Dersim Yöresinde geçtiğine bir efsanedir. Pepuk kuşunun güncel karşılığı Guguk Kuşu’dur. Efsane şu şekildedir...
Şahmeran ve Lokman Hekim Efsanesi
Şahmeran, Ortadoğu mitlerinde yarı insan yarı yılan şeklinde tasvir edilen efsanevi yaratıktır. Şahmeran efsanesi ise şu şekilde...
Pyramus ve Thisbe’nin Aşkı – Karadut Ağacı
Yunan Mitolojisi Doğu ülkelerinin en güzel kızı Thisbe ile en yakışıklı delikanlısı Pyramus birbirlerine yakın evlerde, bitişik duvarların ardında komşuluk …
Mitolojiye Göre İlk İnsan
Semavi olmayan dinler ve bunlarla ilgili mitolojik anlatımlara göre ilk insanlar kimlerdi ve nasıl yaratılmışlardı?..
Türklerin Yaratılış Destanı
İslam'dan önceki pagan Türklerin en ulu tanrısı Kayra'nın, daha sonradan kötülük tanrısı olan Erlik'i ve Dünya'yı, insanları yaratmasını anlatan Türk …
Köpek Başlı İnsanlar: “İtbarak”lar
İtbarak; eski Türk destanlarında adı geçen, o zamanki Türk bölgelerinin kuzeybatısında yaşayan, köpek başlı, insana benzer yaratıklara verilen isimdir.
Tek Kollu Tek Bacaklı Tek Gözlü Canavar: Abası
Abası bir kötü ruhtur. Yeraltında yaşayan, insanları kaçırabilen tek kollu, tek bacaklı, tek gözlü varlıklara verilen isimdir...
Türklerin Ayı Kralı Abakan
Abakan, Abakan Irmağı'nda boğulduğuna inanılan ve Hakasların (Bir Türk boyu) atası olarak kabul edilen efsanevi kişidir. Yağmur yağdırdığı ve Altayları …