Amoxicillin Nedir? Faydaları, Kullanımı ve Yan Etkileri

Amoxicillin, bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan bir antibiyotiktir. Amoxicillin, orta kulak iltihabı, bademcik iltihabı, zatürre, cilt enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, Salmonella enfeksiyonları, Lyme hastalığı ve klamidya enfeksiyonları gibi birçok farklı enfeksiyon türünde kullanılır. Ağızdan alınır veya daha az yaygın olarak enjeksiyon yoluyla verilir. Yaygın yan etkileri bulantı ve döküntüdür. Ayrıca mantar enfeksiyonları riskini artırabilir ve klavulanik asit ile birlikte kullanıldığında ishale neden olabilir. Penisiline alerjisi olanlar bu ilacı kullanmamalıdır. Böbrek problemleri olanlarda doz azaltılması gerekebilir. Hamilelik ve emzirme döneminde kullanımı zararlı görünmemektedir. Amoxicillin beta-laktam antibiyotikler ailesindedir.

Amoxicillin 1958’de keşfedildi ve 1972’de tıbbi kullanıma girdi. Dünya Sağlık Örgütü’nün Temel İlaçlar Listesi’nde yer almaktadır. Çocuklarda en sık reçete edilen antibiyotiklerden biridir. Amoxicillin jenerik bir ilaç olarak mevcuttur. 2020 yılında ABD’de en çok reçete edilen 40. ilaçtır.

Amoxicillinin Etki Mekanizması Nedir?

Amoxicillin, bakterilerle savaşan bir penisilin antibiyotiğidir. Bakterilerin hücre duvarını yapmasını engelleyerek bakterilerin büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Bu şekilde enfeksiyonu ortadan kaldırır.

Amoxicillin Ne İçin Kullanılır?

Amoxicillin ağızdan alınarak veya enjeksiyon yoluyla verilerek birçok farklı bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde kullanılır. Bunlar arasında şunlar vardır:

Orta kulak iltihabı: Orta kulakta bakteriyel bir enfeksiyondur. Kulak ağrısı, ateş, işitme kaybı gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin orta kulak iltihabının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Bademcik iltihabı: Bademciklerde bakteriyel bir enfeksiyondur. Boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü, ateş, lenf bezlerinde şişlik gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin bademcik iltihabının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Zatürre: Akciğerlerde bakteriyel bir enfeksiyondur. Öksürük, balgam, nefes darlığı, göğüs ağrısı, ateş gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin zatürrenin neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Cilt enfeksiyonları: Ciltte bakteriyel bir enfeksiyondur. Kızarıklık, şişlik, iltihap, ağrı gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin cilt enfeksiyonlarının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
İdrar yolu enfeksiyonları: İdrar yollarında bakteriyel bir enfeksiyondur. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrarda kan veya bulanıklık gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin idrar yolu enfeksiyonlarının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Salmonella enfeksiyonları: Salmonella adı verilen bir bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Genellikle kontamine yiyecek veya su tüketimiyle bulaşır. İshal, karın ağrısı, ateş, kusma gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin salmonella enfeksiyonlarının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Lyme hastalığı: Borrelia burgdorferi adı verilen bir bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Genellikle kenelerin ısırmasıyla bulaşır. Deride kızarıklık, ateş, baş ağrısı, eklem ağrısı gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin lyme hastalığının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.
Klamidya enfeksiyonları: Chlamydia trachomatis adı verilen bir bakterinin neden olduğu bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. Çoğunlukla belirti vermez ancak bazen idrar yaparken yanma, akıntı, pelvik ağrı gibi belirtilere neden olur. Amoxicillin klamidya enfeksiyonlarının neden olduğu bakterileri öldürerek enfeksiyonu tedavi eder.

Amoxicillin Nasıl Kullanılır?

Amoxicillin tablet veya sıvı şeklinde alınır. Tabletleri çiğnemeden, bütün olarak bir bardak suyla yutun. Sıvı formunu iyice çalkalayın ve ölçülü kaşık veya şırınga ile alın. Aç veya tok karnına alabilirsiniz. Ancak mide rahatsızlığı yaşarsanız yemekle birlikte veya yemekten sonra alın. Dozu doktorunuzun önerdiği şekilde ve sürede kullanın. Dozu artırmayın veya azaltmayın. İlacı bırakmak için doktorunuza danışın. İlacı aniden keserseniz yoksunluk belirtileri yaşayabilirsiniz. Bu belirtiler şunlardır:

Şiddetli ishal, karın ağrısı, kanlı dışkı
Ateş, titreme, boğaz ağrısı
Deride kızarıklık, kabarcık, soyulma
Nöbetler, halüsinasyonlar, psikoz

İlacı alkolle birlikte kullanmayın. Alkol ilacın etkisini azaltabilir veya artırabilir. Ayrıca ilacın yan etkilerini şiddetlendirebilir. İlacı diğer antibiyotiklerle birlikte kullanmayın. Bu ilaçlar ilacın etkisini azaltabilir veya artırabilir. Bu da doz ayarlaması gerektirebilir.

Amoxicillinin Dozu Nedir?

Amoxicillinin dozu ilacın formuna, enfeksiyonun ciddiyetine ve kişinin yaşına göre değişir. Genel olarak şu dozlar tavsiye edilir:

Tavsiye İçerik

Panik atak nasıl tedavi edilir?

Yetişkinlerde: Günde 3 defa 250-500 mg veya günde 2 defa 500-875 mg alınabilir. Maksimum günlük doz 6 g’dır.
Çocuklarda: Günde 3 defa 20-40 mg/kg veya günde 2 defa 25-45 mg/kg alınabilir. Maksimum günlük doz 100 mg/kg’dır.

Amoxicillin Hangi İlaçlarla Etkileşir?

Amoxicillin bazı ilaçlarla etkileşerek istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle amoxicillin kullanırken aşağıdaki ilaçlardan kaçınılmalıdır:

Antasitler: Mide asidini azaltan ilaçlar amoxicillinin emilimini azaltabilir. Bu nedenle amoxicillinden en az 2 saat sonra antasit alınmalıdır.
Doğum kontrol hapları: Amoxicillin doğum kontrol haplarının etkisini azaltabilir. Bu nedenle hamilelikten korunmak için başka bir yöntem kullanılmalıdır.
Antikoagülanlar: Kan pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar amoxicillinle birlikte kullanıldığında kanama riskini artırabilir. Bu nedenle kanama eğilimi olanlar veya antikoagülan kullananlar dikkatli olmalıdır.
Allopurinol: Gut tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Amoxicillinle birlikte kullanıldığında döküntü riskini artırabilir. Bu nedenle allopurinol kullananlar dikkatli olmalıdır.

Amoxicillin Kimler Tarafından Kullanılmamalıdır?

Amoxicillin herkes tarafından güvenle kullanılabilen bir ilaç değildir. Bazı durumlarda amoxicillin kullanımından kaçınılmalıdır. Bu durumlar şunlardır:

Amoxicilline veya içerdiği yardımcı maddelere alerjisi olanlar
Penisiline veya sefalosporine alerjisi olanlar
Böbrek yetmezliği olanlar
Hamilelik veya emzirme döneminde olanlar
Fenilketonürisi olanlar (sıvı formu fenilalanin içerir)

Amoxicillinin Yan Etkileri Nelerdir?

Amoxicillin genellikle iyi tolere edilen bir ilaçtır. Ancak bazı kişilerde yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir. Ancak şiddetli veya uzun süreli yan etkiler yaşanırsa doktora başvurulmalıdır. Amoxicillinin olası yan etkileri şunlardır:

Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı
Döküntü, kaşıntı, ürtiker, anjiyoödem
Ağızda veya vajinada mantar enfeksiyonu
Baş ağrısı, baş dönmesi, uykusuzluk, sinirlilik
Sarılık, karaciğer enzimlerinde yükselme, karaciğer hasarı
Anemi, trombositopeni, lökopeni, agranülositoz
Nöbetler, halüsinasyonlar, psikoz

Sonuç

Umarım bu blog yazısı size amoxicillin hakkında faydalı bilgiler vermiştir. Eğer amoxicillin ile ilgili başka sorularınız varsa yorum bölümünde bana sorabilirsiniz. Sağlıklı günler dilerim.😊